جبهه حق

روز مباهله در «شاخص روشنگر بودن» و نقش ممتاز آن در «تمایز جبهه‌ی حق و باطل» است . مقام معظم رهبری

جبهه حق

روز مباهله در «شاخص روشنگر بودن» و نقش ممتاز آن در «تمایز جبهه‌ی حق و باطل» است . مقام معظم رهبری

برخی از فضایل و سجایای اختصاصی علی علی السلام

پیامبر و اهل بیت علیهم السلام » فضائل و مناقب » امام علی(ع) »


 [خلاصه: علم، شجاعت، عدالت، فصاحت و بلاغت امام علی- علیه السلام- از فضایلی است که اختصاص به آن حضرت دارند که نه در میان صحابه کسی از آنها برخوردار بوده و نه هیچ کسی دیگری بعد از آنان لیاقت داشتن این فضایل را داشته است].

با قطع نظر از آنچه که پیامبر گرامی اسلام- صلی الله علیه  وآله و سلم-  در بارۀ امام علی- علیه السلام – فرموده و به آن حضرت جایگاه خاصی در میان صحابه اعطا فرموده اند،سجایا و فضایلی در آن حضرت وجود داشته که هیچ یکی از اصحاب از آنها برخوردار نبوده اند. در اینجا به چند نمونه از این فضایل اشاره می‌شود:   

  1. علم علی

از فضایل امیرالمؤمنین- علیه السلام- علم آن حضرت در حوزه‌های مختلف است. علم الهی که اشرف علوم است از کلام او اقتباس و به او منتهی شده و از او آغاز گردیده است. فرقه‌های اسلامی مانند معتزله، اشاعره، امامیه و زیدیه هرکدام عقاید خود شان را در مسئله توحید به او نسبت می دهند. او اساس علم فقه است و تمام فقهاء در اسلام از او استفاده کرده و از عیال او به شمار می‌آیند، گذشته از سایر فقهاء و مذاهب اسلامی حتی عمر بن خطاب و عبدالله بن عباس فقه را از علی- علیه السلام- فرا گرفته‌اند. فرا گیری ابن‌عباس روشن است اما دربارۀ عمر بن خطاب همه می‌دانند که در حل بیشتر مسائلی که بر او و دیگر صحابه اشکال می‌شد به امام علی رجوع می‌کرد، در حدی که بارها گفت: «لولا علی لهلک عمر» و نیز می‌گفت: «لا بقیت لمعضلة لیس لها أبو الحسن» و این سخن نیز از عمر نقل شده که «لا یفتین أحد فی المسجد و علی حاضر».[1]

 هنگامی که عمر بن خطاب زن باردار را محکوم به رجم کرد علی به او گفت: «أما سمعت رسول الله یقول رفع القلم عن ثلاث…» عمر گفت: «لولا علی هلک عمر». همچنین از ابوسعید نقل شده هرگاه عمر از علی سؤالی می‌کرد و علی پاسخش را می‌داد، عمر می‌گفت: «أعوذ بالله أن أعیش فی قوم لیس فیهم أبو الحسن وفی روایة لا أبقانی الله بعدک یا علی» یعنی پناه می‌برم به خدا که در میان قومی زندگی کنم ابوالحسن در آن نباشد و در روایتی آمده که خدا مرا بعد از تو باقی نگذارد یا علی. [2]

 به گفتة عضدالدین ایجی این سخن علی که گفت: «اگر متکایی برایم گذاشته شود و سپس بر آن بنیشینم همانا بین اهل تورات به تورات آنان و بین اهل انجیل به انجیل آنها و بین اهل زبور به زبور شان و بین اهل فرقان به فرقان آنان قضاوت خواهم کرد، حکایت از احاطه علم او بر این کتابها دارد نه اینکه حکم با کتابهای منسوخ جایز باشد.[3]

همچنان همۀ مردم می‌دانند که علم نحو و عربی را او ابداع کرد و اصول آن را بر ابوالأسود دؤلی املا فرمود. از جملۀ آنها این است که کلمه را به اسم و فعل و حرف و به معرفه و نکره و اِعراب را به رفع، نصب، جر و جزم تقسیم کرد. این کار او نزدیک است که به معجزه ملحق شود؛ زیرا نیروی فکری بشر به این حصر احاطه ندارد.[4]

  1. عدالت علی علیه السلام

 یکی دیگر از فضایل امام علی- علیه السلام- عدالت اوست که عدالت جویان را به سوی خود جذب کرده و حاکمان را به تحیر واداشته است. عدالت او در ابعاد فردی و اجتماعی منحصر به فرد بوده که جورج جرداق مسیحی را واداشته تا کتابی به نام«الامام علی صوت العدالة الانسانیة» بنویسد. عدالت امام علی- علیه السلام- در زمان حکومتش در ابعاد مالی، سیاسی، اجتماعی و حقوقی به نهایت درجه تبلور پیدا کرد و بسیاری از سیاست‌مداران، عدالت او را برنتابیده، از او فاصله گرفته و در نهایت پرچم دشمنی را بر علیه او بلند کردند. حتی برخی از سران جامعه که با علی- علیه السلام- بیعت کرده بودند به علت عدالت علی پیمان و بیعتها را شکستند و پرچمهای مخالفت را برپا کردند.[5]

امام علی- علیه السلام- ‌در کلام 215 نهج البلاغه مطالبی مبنی بر تبری خود از ظلم بیان فرموده که حکایت از فرط عدالت او دارد. او با سوگند به لفظ جلاله چنین می‌گوید: «وَ اللَّهِ لَأَنْ أَبِیتَ عَلَى حَسَکِ السَّعْدَانِ مُسَهَّداً وَ أُجَرَّ فِی الْأَغْلَالِ مُصَفَّداً أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ أَنْ أَلْقَى اللَّهَ وَ رَسُولَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ ظَالِماً لِبَعْضِ الْعِبَادِ وَ غَاصِباً لِشَیْ‏ءٍ مِنَ الْحُطَامِ ….؛ سوگند بخدا اگر شب را بر روى خارهاى «سعدان» بیدار بسر برم و یا در غلها و زنجیرها بسته و کشیده شوم، برایم محبوبتر است از اینکه خدا و رسولش را روز قیامت در حالى ملاقات کنم که به بعضى از بندگان ستم کرده، و چیزى از اموال دنیا را غصب نموده باشم. چگونه به کسى ستم روا دارم، آنهم براى جسمى که تار و پودش به سرعت بسوى کهنگى پیش مى‏رود (و از هم مى‏پاشد) و مدتهاى طولانى در میان خاکها مى‏ماند». امام علی- علیه السلام-  در ادامه این سخنان باز به خدا سوگند یاد کرده که برادرش عقیل فقیر شده بود و از او درخواست کرد که از بیت المال به او کمک کند؛ ولی علی با نزدیک کردن آهن گداخته به سوی بدن برادر او را مورد عبرت قرار داد تا موجب نشود علی دینش را به او بفروشد. علی- علیه السلام-  بعد از موعظه و نصیحت به برادرش می‌گوید:«وَ اللَّهِ لَوْ أُعْطِیتُ الْأَقَالِیمَ السَّبْعَةَ بِمَا تَحْتَ أَفْلَاکِهَا-  عَلَى أَنْ أَعْصِیَ اللَّهَ فِی نَمْلَةٍ أَسْلُبُهَا جُلْبَ شَعِیرَةٍ مَا فَعَلْتُهُ-  وَ إِنَّ دُنْیَاکُمْ عِنْدِی لَأَهْوَنُ مِنْ وَرَقَةٍ فِی فَمِ جَرَادَةٍ تَقْضَمُهَا-  مَا لِعَلِیٍّ وَ لِنَعِیمٍ یَفْنَى وَ لَذَّةٍ لَا تَبْقَى-  نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سُبَاتِ الْعَقْلِ وَ قُبْحِ الزَّلَلِ وَ بِهِ نَسْتَعِین‏؛ یعنی به خدا سوگند اگر اقلیمهاى هفتگانه با آنچه در زیر آسمانها است را به من دهند که خداوند را با گرفتن پوست جوى از دهان مورچه‏اى نافرمانى کنم هرگز نخواهم کرد، این دنیاى شما از برک جویده‏اى که در دهان ملخى باشد، نزد من خوارتر و بى‏ارزشتر است. «على» را با نعمتهاى فناپذیر و لذتهاى نابود شدنى دنیا چه کار. پناه می بریم به خدا از به خواب رفتن عقل و لغزشهاى قبیح و از او یارى مى‏جوئیم».

به همین دلیل جبران خلیل جبران که یک متفکّر مسیحى امروزى است گفته است: «قتل علىّ فى محراب عبادته لشدّة عدله؛ على- علیه السلام- در محراب عبادتش به علّت شدّت عدالتش کشته شد».[6]

  1. شجاعت علی علیه السلام

 فضیلت مهم دیگر امام علی- علیه السلام-  شجاعت اوست که زبانزد عام و خاص است. شجاعت او در حدی بود که یاد هر کسی قبل از او را به فراموشی می‌سپارد و  اسم هر کسی را که پس از او می‌آید محو می‌کند. مقامات او در جنگها مشهور است که تا روز قیامت به آنها مثل زده می‌شود. او شجاعی بود که هیچگاه فرار نکرد و از هیچ چیزی نترسید و با هیچ کسی مبارزه نکرد مگر اینکه او را کشت و ضربه ای نزد که نیازی به ضربه دوم داشته باشد. هنگامی که عمرو بن عبدود به دست علی کشته شد خواهرش در مرگ او مرثیه‌ای خواند:

         لو کان قاتل عمرو غیر قاتله            بکیته أبدا ما دمت فی الأبد

         لکن قاتله من لا نظیر له            و کان یدعى أبوه بیضة البلد

یعنی اگر عمرو را غیر علی کشته بود تا زمانی که جان در تن دارم می‌گریستم، لکن قاتل او کسی است که مانندی برایش نیست و پدرش او را بیضةالبلد خوانده است.[7]

ابن حجر عسقلانی باور برخی را مبنی بر اینکه علی- علیه السلام- در سقیفه حق خود را بر اساس تقیه نگرفته است تخطئه کرده، می‌گوید که نسبت دادن تقیه به علی با داشتن شجاعت عظمایی که او داشت قابل پذیرش نیست.[8]

نووی سخنان پیامبر گرامی اسلام را در جنگ خیبر که فرمود: «لَأُعْطِیَنَّ الرَّایَةَ غَدًا رَجُلًا یُفْتَحُ على یَدَیْهِ یُحِبُّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیُحِبُّهُ الله…»[9]معجزۀ فعلی و قولی رسول خدا- صلی الله علیه و آله و سلم-  دانسته است. معجزۀ فعلی اش این است که با آب دهنش در جا چشم علی را شفا داد و معجزۀ قولی اش این است که فرمود خیبر با دست علی فتح خواهد شد که چنین شد و این سخن پیامبر- صلی الله علیه و آله و سلم- در ضمن بیان فضایل علی رضی الله عنه بیان شجاعت و حسن رعایت علی از دستور پیامبر- صلی الله علیه و آله و سلم- است و بیان این است که او خدا و رسولش را دوست دارد و خدا و رسولش نیز او را دوست دارند.[10] یعنی دیگرانی که از ترس نتوانستند در برابر دشمن بایستند و از آنان شکست خوردند، علی در میان صحابه تنها کسی بود که پیامبر خدا- صلی الله علیه و آله و سلم- شجاعت او را با این پیشگویی بیان کرده و او هم با شجاعت خود دشمن را شکست داد و خیبر را فتح کرد.

  1. فصاحت و بلاغت علی علیه السلام

 یکی دیگر از فضایل امام علی- علیه السلام-  فصاحت و بلاغت اوست. امیر المؤمنین سرچشمه و آبشخور فصاحت و منشأ و مولد بلاغت است و راز این دو  در کلام او آشکار گردیده و قواعدش را از کلام او اقتباس کرده‌اند. هر گوینده یا سخنورى بدو اقتدا کند و هر واعظ بلیغى در سخن خود از او یارى جوید. على- علیه السلام-  گوى سبقت از همگان در ربوده و آنان هر چند کوشیده‌اند به او نرسیده‌اند. على- علیه السلام-  پیش افتاده بود و آنان واپس مانده بودند؛ زیرا  در کلام على- علیه السلام- جلوه‌اى است از کلام الهى و بویى است از سخن رسول اللَّه- صلی الله علیه و آله و سلم-. از کلام فصیح و بلیغ گذشتگان اندکى به ما رسیده است ولى امیر المؤمنین دریایى است بی‌کرانه که هیچ سخنورى را یاراى برابرى با او نیست و مجموعه اى است از فضایل که کسى را یاراى همسرى با او نباشد.[11] این بلاغت و فصاحت امام علی- علیه السلام-  در خطبه‌ها، نامه‌ها، رساله‌ها حکمتها و موعظه‌های نهج‌البلاغه اعجاب هر خواننده‌ای را بر می‌انگیزد.

زهد، تقوی، عبادت، سخاوت، حلم، فداکاری، و سایر فضایل انسانی برای آن حضرت در دعاها، متون حدیثی و تاریخی نقل شده است که توجه هر خواننده را به خود جلب می‌کند و این مقاله گنجایش ذکر همۀ آنها را ندارد.

نویسندۀ مواقف فضایلی زیادی را بری امام علی – علیه السلام- ‌بر می‌شمارد و در آخر می‌گوید که این فضایل دلالت بر افضلیت علی ندارند. او می‌گوید اینکه او اعلم صحابه بود به دلیل نهایت ذکاوت و حرص به  تعلّم و ملازم بودنش با محمد- صلی الله علیه و آله و سلم-  در کودکی  و بزرگی، و اینکه عمر را از رجم زن حامله نهی کرد و عمر گفت «لولا علی لهلک عمر» و یا اینکه علی گفت «لو کسرت لی الوسادة…»  و اینکه در خطبه‌های علی از اسرار توحید، عدل، نبوت، قضا و قدر ذکر شده که در کلام سایر صحابه از این امور دیده نمی‌شود، اینکه همۀ فرقه‌های اسلامی در اصول و فروع خود را منتسب به او کرده و متصوفه هم علم تصفیه را از او گرفته و ابن عباس شاگرد او بوده است و در فقه و فصاحت در درجه نهایی قرار داشته است، اینکه علم نحو از او پدیدار شده و ابو الأسود دؤلی را به تدوین آن امر کرده، اینکه او در جوانمردی، اخلاق، زهد، کرم در حدی بود که با نیازمندی خود مسکین و یتیم و اسیر را اطعام می‌کرد و اینکه در شجاعت همتایی نداشت و پهلوانان را در جنگها از پای در می‌آورد و اینکه پیامبر اسلام- صلی الله علیه و اله و سلم- در روز احزاب گفت «لضربة علی خیر من عبادة الثقلین» و نیز وقایع متواتر او در جنگ خیبر، حسن خلق و خوشرویی، قرابت او با پیامبر اسلام- صلی الله علیه و آله و سلم- و همسری اش با دختر پیامبر- صلی الله علیه و آله و سلم-   و پسرداشتن مانند حسن و حسین که سید جوانان اهل بهشت هستند و همین طور اولاد اولاد او که مردم در فضل آنان نسبت به عالمین اتفاق دارند، همگی دلیل بر فضیلت علی است نه دلیل بر افضلیت او. افضلیت کسی چیزی نیست که یقین به آن حاصل شود و باید آن را به خدا واگذار کرد. اما سلف گفته اند که افضل مردم ابوبکر و پس از او عمر و سپس عثمان و سپس علی است. ما باید بر آنان اعتماد داشته باشیم و از آنان متابعت کنیم.[12]

در پاسخ این سخن گفته می‌شود هرچند افضلیت کسی با داشتن فضایلی که دیگران از آنها بهره ای ندارند ثابت می‌شود؛ امّا در عین حال با چشم پوشی از این حقیقت و اینکه ما در صدد شناخت افضل صحابه نباشیم؛ ولی این قدر مسلم است که علی از فضایلی برخوردارد بوده که سایر صحابه آنها را نداشته اند؛ حالا اسم آن را هر چه می‌خواهید بگذارید. ثانیا سلف با کدام و چه ملاکی چنین حکمی کرده و از کجا برای آنان یقین پیدا شده که مراتب افضلیت را چنین رتبه بندی کرده‌اند و چرا آن را به خدا واگذار نکرده اند؟ آیا این رتبه بندی از آنچه که در امر خلافت واقع شده ناشی نشده است؟ به این معنا که چون ابوبکر خلیفۀ اول شد و عمر خلیفۀ دوم و عثمان خلیفۀ سوم و امام علی خلیفۀ چهارم، پس با چشم پوشی از واقعیت، افضلیت هم باید از ابوبکر تا علی رتبه بندی شود!

واژگان کلیدی: علی، پیامبر، علم؛ شجاعت، فصاعت، عدالت، صحابه، ابن ابی الحدید، نهج البلاغه.

نویسنده: حمیدالله رفیعی

[1]. عزالدین ابو حامد ابن ابى الحدید، شرح ‏نهج ‏البلاغة(ابن‏أبی‏الحدید)، ج 1، ص17- 18. قم، کتابخانه ‏عمومى‏ آیةالله‏ مرعشى‏ نجفى، چ1، 1337.‏ مصحح: محمدابوالفضل‏ ابراهیم‏.

[2] . فیض القدیر، ج4،ص357. عبدالرؤوف مناوی، فیض القدیر شرح الجامع الصغیر، ج4، ص357، مصر، المکتبة التجاریة الکبرى، چ1،  1356ق.

[3] . عضدالدین عبدالرحمن بن احمد ایجی، المواقف، ج3، ص636. بیروت، دار الجیل ، چ1، 1417ق/ 1997م، تحقیق: عبد الرحمن عمیرة.

[4] . شرح‏نهج‏البلاغة(ابن‏أبی‏الحدید)، ج1، ص20.

[5] . ناصر مکارم شیرازی،  پیام‏ امام‏ شرح‏ تازه ‏وجامعى‏ برنهج ‏البلاغه، ‏ج 1، ص409، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چ1، 1375ش.

[6] . محمد تقی جعفری، ترجمه‏ وتفسیرنهج‏ البلاغه‏، ج 1، ص179، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چ7، 1376ش،

[7] . شرح‏ نهج ‏البلاغة(ابن ‏أبی ‏الحدید)، ج1، ص21.

[8] . احمد بن علی بن حجر عسقلانی، فتح الباری شرح صحیح البخاری، ج5، ص362، دار المعرفة – بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا،تحقیق: محب الدین الخطیب.

[9] .  محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح بخاری، ج3، ص1096،  بیروت، دار ابن کثیر , الیمامة ،چ3، 1407ق/ 1987م، تحقیق: د. مصطفى دیب البغا.

[10] . ابو زکریا یحیی بن شرف نووی، شرح النووی علی صحیح مسلم، ج15، ص177بیروت، دار إحیاء التراث العربی چ2، 1392ق.

[11] . نهج البلاغة ( فارسی )، خطب الإمام علی ( ع )، ص21-23، ( مترجم : عبد المحمد آیتی)،چ2، 1377ش، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

[12]. المواقف، ج3، ص627-629.

دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه "شعائر اسلامی و انقلابی"


دستاوردها

در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی دستاوردهای بسیاری را در حوزه شعائر اسلامی و انقلاب شاهد هستیم که موجب شده در این حوزه پیشرفت‌های چشمگیری بدست آید.

به گزارش ایسنا، مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را می‌توان موارد زیر دانست:

  • در عصر حاضر با طلوع انقلاب اسلامی، دین در کانون توجهات اندیشمندان و سیاستمداران جهان قرار گرفته است.
  • انقلاب اسلامی، دینی را که با انحراف رنسانس به پستوها رفته بود به عرصه سیاسی، علمی و اجتماعی بازگرداند.
  • انقلاب اسلامی، مسلمانان را مسلمان‌تر، مسیحیان را مسیحی‌تر و همه پیروان ادیان الهی را در اعتقادات خود جدی تر و رایج‌تر کرد.
  • انقلاب اسلامی، دینداری فردی و خلوتی را به دینداری جمعی و اجتماعات بزرگ دینی تبدیل نمود.
  • ده‌ها هزار مسجد و کلیسای متروک به برکت انقلاب اسلامی احیا شد.
  • انقلاب اسلامی، بانگ اذان و ناقوس کلیسا را حتی در ممالک کمونیستی احیا کرد.
  • روزی در این کشور دانشگاهیان مذهبی از انجام عبادات، اقامه نماز و حفظ حجاب در فضاهای عمومی خجالت می‌کشیدند، اما امروزه مساجد دانشگاه‌ها از شلوغ‌ترین اماکن کشور است.
  • قبل از ۵۷، توجه به مناسبت‌ها و مراسم‌هایی مانند دعای عرفه، شب‌های قدر، عزاداری اباعبدالله الحسین (ع) در حاشیه مطلق بود و حتی با هیأت‌های خانوادگی برخورد می‌شد.
  • در شرایطی که صهیونیسم با استفاده بی‌سابقه از انواع رسانه‌ها، جهان را سمت فساد اخلاقی و انحطاط فرهنگی سوق می‌دهد، انقلاب اسلامی مرکز ثقل انتشار و ترویج ارزش‌های اخلاقی و معنوی شده است.
  • تجلی ظلم ستیزی در شعائر اسلامی بعد از انقلاب، موج بیداری اسلامی را جهانگیر کرد.
  • انقلاب اسلامی زمینه ساز حکومت مهدوی و تمدن سازی جهانی تشیع شده است.
  • انقلاب اسلامی تجسم بخش عدالت، انتظار و امید به آینده در جامعه گردیده است.
  • بعد از انقلاب، شاهد حضور میلیون‌ها نفر از مردم ایران و جهان در جشن نیمه شعبانِ مسجد جمکران می‌باشیم.
  • امروزه مسجد جمکران کانون حضور سالانه ۲۰ میلیون زائر منتظر از نقاط مختلف جهان است.
  • به برکت انقلاب اسلامی، تعداد طلاب زن مروج شعائر اسلامی و انقلابی به بیش از ۸۰ هزار طلبه در سال ۱۳۹۷ رسیده است.
  • نقش شعائر اسلامی در احیای دین در جهان را می‌توان از تجمع صدها هزار نفری واتیکان تا تجمع بیست میلیونی اربعین حسینی دید.
  • قبل از انقلاب، در ایران هم بیشترین نامگذاری‌های فرزندان متولد شده به اسامی غربی رایج شده بود در حالی که پس از انقلاب اسلامی بنا بر آمار بیشترین شمار نام فرزندان تازه متولد شده حتی در انگلستان «محمد» است.
  • روز مادر در قبل از انقلاب روز تولد یکی از کریه ترین و فاسدترین زنان دربار پهلوی بود ولی بعد از انقلاب، روز تولد بانوی دو عالم حضرت زهرا (س) به نام مادران نامگذاری شد.
  • ملاک نامگذاری‌ها در دوره پهلوی نزدیکی به قدرت بود، ولی بعد از انقلاب اسلامی به شاخص‌های اخلاقی و فضائل انسانی بها داده می‌شود.
  • در تحقیر یک ملت همین بس که نام بزرگترین میادین و خیابان‌های پایتخت به اسم دولتمردان جنایتکار آمریکا و انگلیس بود.
  • مردم در دوره انقلاب نام خیابان‌های اصلی تمام شهرهای بزرگ و کوچک را که به نام پهلوی‌ها و خانواده شاه بود، به نام‌های مقدس دینی و انقلابی تغییر دادند.
  • اغلب مؤسسات، مراکز علمی و فرهنگی به نام ائمه معصومین (ع)، علما، شهدا، شخصیت‌های انقلابی و مذهبی نامگذاری شده است.
  • تغییر نام خیابان‌های تهران از اسامی سران استکبار به مفاهیم مردمی نظیر الیزابت دوم به کشاورز، آیزنهاور به آزادی، روزولت به مبارزان و بعد شهید مفتح، کندی به توحید، چرچیل به بابی ساندز نشانه یک انقلاب فرهنگی است.
  • طرح‌های نظامی و عملیات رزمی قبل از انقلاب به نام حیوانات وحشی نامگذاری می‌شد، ولی با پیروزی انقلاب اسلامی همه نام‌ها اشاره به آرمان‌های بزرگ انسانی دارد.
  • انقلاب اسلامی با نامگذاری ارزشی ایام به روزهای مان برکت بخشید و عنصر زمان را بستر رشد فضائل دینی در جامعه نمود. نظیر: دهه بصیرت، دهه فجر، هفته دفاع مقدس، هفته بسیج مستضعفین، روز مادر، روز دختر، روز جوان، روز معلم
  • جشن‌های باشکوه دهه ولایت و امامت به برکت انقلاب اسلامی در هزاران مسجد کشور برپا می‌شود.
  • برگزاری صدها برنامه وحدت بخش در سراسر کشور به مناسبت هفته وحدت نماد عینی تحقق همبستگی در میان جوامع اسلامی می‌باشد.
  • امروزه جشن‌های باشکوه دهه کرامت با میزبانی ۱۰ هزار خادم از زائران حرم رضوی در بیش ۳۵۰ امامزاده کشور برگزار می‌گردد.
  • زیارت ائمه که یک برنامه کم تعداد در عمر اکثر افراد بود امروزه به برنامه رایج سالانه بسیاری از مردم تبدیل شده است.
  • اصرار شخصیت‌های علمی، ورزشی و هنری به خادمی افتخاری امام رضا (ع) و امامزادگان نشانه غلبه گرایش به اهل بیت (ع) در نخبگان جامعه به برکت انقلاب اسلامی است.
  • با وجود گسترش چند ده برابری سطح اماکن زیارتگاه‌ها در مناسبت‌های مذهبی و ملی، تراکم جمعیت بسیار بیش از ظرفیت‌های موجود است.
  • مردم با تجمع میلیونی در آغاز سال نو (نوروز) در حرم های اهل بیت و مزار شهدا، سال جدید خود را متبرک می‌کنند.
  • انقلاب اسلامی به بسیاری از مناسبت‌های ملی، رنگ و بوی دینی و ارزشی و صبغه معنوی بخشید.
  • انقلاب اسلامی، تجلیل از دانشمندان و مجاهدان را جایگزین تملق گویی شاهان کرد.
  • تعداد زائران عاشق حسینی در اربعین سال ۱۳۸۷ ه. ش از نه میلیون به ۱۸ میلیون نفر در سال ۱۳۸۸ ه. ش و به بیست میلیون زائر در سال ۱۳۹۶ ه. ش از ۴۰ ملیت مختلف از آسیا، آمریکا، اتحادیه اروپا، استرالیا و آفریقا افزایش یافت.
  • راهپیمایی بین المللی بیست میلیونی اربعین حسینی، گامی بلند و مؤثر به سوی تحقق تمدن جهانی اسلام است.
  • به برکت انقلاب اسلامی، فقط در نوروز ۹۷، بیش از یک میلیون زائر به حرم حضرت شاهچراغ مشرف شده اند.
  • گردشگری تعالی بخش مذهبی با حضور بیش از سی میلیون نفری زائران مشهد مقدس توسعه پیدا کرده است.
  • در نوروز ۹۶، بیش از ۱۰ میلیون زائر به حرم حضرت معصومه (س) مشرف شده اند.
  • در سال ۱۳۹۶ بیش از ۱۰۰ میلیون زائر در بقاع متبرکه و اماکن مذهبی کشور حضور یافته اند.
  • در اوج شبیخون فرهنگی دشمن، مشارکت عاشقانه میلیون‌ها جوانان در سفر عارفانه راهیان نور مانع انقطاع نسل سوم انقلاب از خط جهاد و شهادت طلبی استمرار بخشید.
  • زیارت راهیان نور، مسیر زندگی بسیاری از نوجوانان ایرانی را به کلی تغییر داد و عوض کرد.
  • تشییع باشکوه شهدای دفاع مقدس و مدافعین حرم حضرت رقیه (س) با استقبال میلیونی مردم، بارها فضای رو به نزول جامعه را با نشاط معنوی صعودی کرده است.
  • تشییع‌های پر اثر شهدا، همچون شهدای غواص و شهید حججی، یک انقلاب معنوی فرهنگی ایجاد کرد.
  • تشییع شهدای مظلوم، همچون شهیدان بهشتی و رجایی، فضای ذهنی مردم را به کلی منقلب و جریان نفاق را افشا کرد و ورق را برگرداند.
  • استقبال باشکوه همیشگی مردم و جوانان از پیکرهای مطهر شهدا، نشانه جاذبه مستمر فرهنگ شهادت برای مردم است.
  • مزار شهدای گمنام در شهرها و روستاها، میعادگاه عاشقان و قرارگاه دلدادگان حقیقت است.
  • برگزاری پرجمعیت ۲۰ هزار یادواره شهدا در هر سال به یک سنت خودجوش مردمی تبدیل شده است.
  • میزان حضور مردم در یادمان‌های عملیاتی دوران دفاع مقدس از ۴۰۰ هزار نفر در سال ۸۴ به بیش از ۷ میلیون نفر در سال ۹۶ افزایش یافته است.
  • ارتقای نقش و جایگاه فرهنگ ایثار و شهادت طلبی در میان نسل جوان با بزرگداشت شهدای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مدافعین حرم
  • برگزاری جشن‌های اعیاد و مناسبت‌های شادی آفرین در ۵۰ درصد هیئت‌های مذهبی کشور
  • شرکت میلیونی مردم در برپایی نماز عید سعید فطر در مساجد کشور
  • پرداخت بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان فطریه، نشانه استقبال مردم در جهت کمک به رفع فقر در جامعه است.
  • مشارکت و همراهی میلیونی ایرانیان با حجاج بیت الله الحرام در برپایی سنت حسنه عید قربان
  • احیای باشکوه عید غدیر، اشرف الاعیاد، جشن امامت و ولایت از ثمرات شیرین انقلاب اسلامی است.
  • واقعه غدیر همزمان با عید سعید غدیر خم با حضور میلیون‌ها نفر در بیش از ۱۵۰ شهر کشور بازسازی می‌شود.
  • با وجود عدم تقید به حجاب، حضور بین المللی بانوان در ورزش فقط ۶ نفر بود، اکنون به ۱۲ هزار بانوی محجبه افزایش یافت.
  • حضور عفیفانه ورزشکاران زن ایرانی در مسابقات جهانی برای همیشه بر نظریه‌ی تقارن ابتذال و حضور اجتماعی زن خط بطلان کشید.
  • انقلاب اسلامی با رسمیت شناخته شدن حضور محجبه زنان در میادین ورزشی، فرهنگ خود را به جهان تحمیل کرد.
  • حضور زنان فرهیخته محجبه در عالی‌ترین مجامع سیاسی و علمی جهانی، انگاره‌های غلط ساخته و پرداخته شده رسانه‌های غرب درباره زن مسلمان را شکست.
  • پیش از انقلاب، حتی در مسیر زیارات ائمه، مسجد نداشتیم ولی اکنون در فرودگاه‌های بین المللی مساجد فعال داریم.
  • دستاورد فرهنگی انقلاب اسلامی، طنین انداز شدن شعارهای یا علی (ع)، یا حسین (ع)، یا زهرا (س)، یا ابوالفضل (ع) در مسابقات بین المللی ورزشی است.
  • رعایت اصول و قواعد اسلامی توسط دیپلمات‌های خارجی در مذاکرات و نشست‌های بین المللی با جمهوری اسلامی ایران
  • حضور سفرا، ورزشکاران و دیپلمات‌های زن ایرانی در مجامع بین المللی با پوشش و حجاب اسلامی
  • نهادینه سازی شعائر اسلامی در جامعه با استقبال ۸۵۰۰۰ نفری زائرین خانه خدا از مراسم حج ابراهیمی
  • جهانی سازی شعائر انقلابی با برگزاری مراسم صدها هزار نفری برائت از مشرکین در موسم حج ابراهیمی
  • مسجد محوری مبنای چهار دهه از فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه انقلابی ایران
  • افزایش تعداد مساجد کل کشور از ۳۰ هزار در سال ۵۷ به ۷۴۲۲۹ مسجد در سال ۱۳۹۷
  • استقبال گسترده جامعه به انجام شعائر اسلامی و انقلابی با تأسیس و تجهیز ۷۵۲۸ حسینیه در سراسر کشور
  • تأسیس خودجوش بیش از ۹۰ هزار هیأت مذهبی بعد از انقلاب اسلامی، کانون‌های جوشان عشق ورزی جوانان به شهدای کربلاست.
  • رشد و گسترش تعداد هیئات مذهبی از ۲۷۰۰ در سال ۵۷ به ۹۱۰۰۰ در سال ۱۳۹۷
  • امروز به جای عناصر مبتذل ذاکران مخلص اهل بیت از بانفوذترین گروه‌های مرجع اجتماعی است.
  • افزایش میزان استقبال جوانان جامعه به مداحی اهل بیت (ع)، آمار مداحان کشور را به ۶۴۰۳۲۲ نفر رسانیده است.
  • نوع دوستی مهمترین عامل استقبال بی نظیر مردم کشور از تأسیس و راه انداز مؤسسات خیریه از ۱۰۰۰ مؤسسه در سال ۵۷ به بیش از ۱۵۰۰۰ مؤسسه در سال ۹۷
  • افزایش آمار مؤسسات قرض الحسنه در سال ۵۶ از ۴۶۲ صندوق به ۱۲۲۶ صندوق در سال ۷۶
  • قبل از انقلاب برگزاری دعاهای با جمعیت انبوه تقریباً مرسوم نبود ولی امروزه در هزاران نقطه کشور دعاهای ندبه، کمیل، عرفه و توسل با تجمعات میلیونی قرائت می‌شود.
  • برگزاری دعای کمیل چند ده هزار نفری و دعای عرفه چند صد هزار نفری در حرم امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) در دنیای اسلام بی نظیر است.
  • دعای کمیل مدینه و دعای عرفه عرفات موجب ترویج گرایش به ادعیه در مراسم حج و جهان اسلام شده است.
  • شب زنده داری ده‌ها میلیون ایرانی در شب‌های قدر مدیون انقلاب اسلامی است.
  • بعد از انقلاب اسلامی شاهد برپایی بزرگترین اجتماع قرآنی جهان در ماه مبارک رمضان در ایران هستیم.
  • استقبال چشمگیر مسلمانان ایران و کشورهای همسایه از برگزاری مراسم دعای پرفیض عرفه
  • به برکت انقلاب اسلامی مراسم دعای توسل در ۵۶۳ بقعه متبرکه، هزاران مساجد و هیأت‌های کشور هفتگی برگزار می‌شود.
  • حکم تعطیل شده قرآنی نماز جمعه با انقلاب اسلامی برپا شد و به همه شهرهای کشور تعمیم یافت.
  • سنت قرآنی فراموش شده اعتکاف بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به عبادتی فراگیر و جذاب جوانانه تبدیل شد.
  • سالانه ۶۰ % دانش آموزان مدارس در نماز جماعت شرکت می‌کنند.
  • برگزاری سالیانه جشن تکلیف برای ۷۰۰ هزار دانش آموز در سراسر کشور
  • برگزاری سنت بزرگ اعتکاف در صدها مسجد کشور با حضور هزاران نفر از قشر جوان و تحصیل کرده
  • حضور سالیانه بیش از ۸۰۰ هزار نفر جهت برگزاری مراسم اعتکاف در ۵۵۰۶ مسجد کشور
  • ارتقای روحیه معنوی و فراهم سازی زمینه‌های خودسازی جوانان در مراسم معنوی اعتکاف
  • راهپیمایی دهها میلیونی روزه داران روز قدس، ان هم پس از شب زنده داری قدر در چهلمین سال انقلاب اسلامی یک نشان برجسته از نشاط و طراوت و روح انقلابی مردم است.
  • راهپیمایی روز جهانی قدس، آرمان رو به فراموشی فلسطین را زنده کرد و روز به روز بر امید تحقق آن افزود.
  • جبهه مقاومت ایده تشکیل اسرائیل بزرگ را به یک رؤیا تبدیل کرد.
  • حضور ۵۰۰ رسانه خارجی برای پوشش راهپیمایی روز قدس در ایران حکایت از جهانی شدن پیام حضرت امام (ره) و افزایش روزافزون تنفر جهانی از رژیم صهیونیستی با مشارکت میلیونی مردم در ۹۰۰ شهر کشور و بیش از ۸۵ کشور جهان
  • حضور ده‌ها میلیونی مردم در راهپیمایی ۲۲ مردم در بدترین شرایط سیاسی و بدترین شرایط جوی ریشه در مردمی بودن انقلاب اسلامی دارد.
  • برگزاری جشن ۲۲ بهمن با حضور بیش از ۶ هزار عکاس، خبرنگار و فیلمبردار داخلی و خارجی و ۲۵۰ خبرنگار خارجی از هفتاد و یک رسانه منطقه‌ای و بین‌المللی وابسته به ۲۴ کشور جهان.
  • برگزاری راهپیمایی ۲۲ بهمن در بیش از هزار شهرستان، شهر و بخش و همچنین در بیش از ۴ هزار روستای کشور
  • ۲۲ بهمن تجلی بخش حماسه حضور میلیونی مردم در بزرگترین جشن انقلاب اسلامی
  • حضور حماسی و میلیونی مردم در مراسم ۹ دی، سدی محکم در برابر توطئه‌های داخلی و خارجی در تمامی مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها و شهرهای سراسر کشور و در بیش از ۱۲۰۰ نقطه کشور
  • حضور حضور میلیون‌ها نفر از دانش آموزان مدارس سراسر کشور در مراسم ۱۳ آبان نماد مقابله با استکبار جهانی
  • ایستادگی در برابر استکبار جهانی و ایجاد امنیت پایدار و توسعه از برکات تشکیل بسیج مستضعفین است.
  • بسیج مستضعفین محور ترویج و گسترش مؤلفه‌های فرهنگ ناب انقلابی نظیر: جهاد، ایثار شهادت و...
  • ۳۱ شهریور ماه سالروز دفاع جانانه از میهن اسلامی در برابر تجاوز سرزمینی ۳۱ قدرت جهان
  • امروزه دهه فاطمیه در انقلاب اسلامی با حضور میلیونی مردم عزادار، زمینه ساز ترویج فرهنگ فاطمی در کشور و جهان احیا و گسترش یافته است.
  • مراسم باشکوه سوگواری ایام فاطمیه در کشورهای اسلامی و جهان (عراق، پاکستان، آذربایجان، تاجیکستان، استرالیا، مراکز اسلامی هامبورگ، انگلیس و امام علی (ع) استکهلم) برگزار می‌شود.
  • حضور بیش از ۳ میلیون زائر عزادار در کربلا در دهه اول محرم از کشورهای مختلف جهان
  • برگزاری مراسم عزاداری حسینی در بیش از ۱۰۰ کشور جهان
  • انقلاب اسلامی زمینه ساز پالایش و گسترش شعائر حسینی در تمامی شهرها، روستاها و محلات کشور
  • تجمع و عزاداری نمادین بیش از ۷۰ هزار نفر در حسینیه زنجان
  • افزایش چشمگیر تعداد تکایا و حسینیه‌ها در ایام عزاداری حسینی
  • برپایی مراسم باشکوه میلیونی زیارت عاشورا به صورت روزانه در سراسر کشور
  • ابتکار جهانی شیرخوارگان حسینی، یزیدیان دوران را به چالش کشیده است.
  • برگزاری میلیونی همایش شیرخوارگان حسینی در بیش از ۴۰۰۰ شهر و روستا و ۸۳۹ بقعه کشور
  • گردهمایی شیرخوارگان حسینی در ۴۱ کشور جهان
  • به برکت انقلاب اسلامی مشارکت مردمی در حفظ و گسترش شعائر اسلامی زمینه ساز توسعه‌ی اماکن مذهبی و زیارتی گردیده است؛
  • مساحت حرم امام رضا (ع) از ۱۳۰ هزار متر مربع در سال ۵۷ به بیش از یک میلیون متر مربع زیر بنا تا سال ۹۷
  • توسعه مسجد جمکران به بیش از ۴۰ هزار متر مربع زیر بنا تا سال ۹۷)
  • توسعه حرم حضرت معصومه (س)
  • توسعه حضرت احمدبن موسی (شاهچراغ)
  • توسعه حرم حضرت عبدالعظیم حسنی و…
  • امروزه وجود تعداد ۱۰ هزار بقعه متبرکه مهمترین عامل افزایش و توسعه گردشگری مذهبی در کشور شده است.
  • در حال حاضر میلیون‌ها نفر از عوائد معنوی، اقتصادی، خدماتی و رفاهی با توسعه زیرساخت‌های اماکن مذهبی و زیارتی بهره مند می‌شوند.

انتهای پیام

شجاعت و مردانگی امیرالمؤمنین علی(ع)


شجاعت و مردانگی امیرالمؤمنین علی(ع)

نویسنده: محمد دشتی



 

1- شجاعت و چالاکی در کودکی

علی (ع) را در کودکی با فقر مالی که بر خانواده ابیطالب حاکم شد.
پیامبر او را به خانه ی خود برد و در دامن خود بزرگ کرد.
نوشته اند:
در کودکی با هر یک از همسالان خود که کشتی می گرفت آنها را بر زمین می کوبید،
پیاده چنان سریع می دوید که در حال دویدن به اسبان تندرو می رسید و بر آنها سوار می شد.(1)
و خود در نهج البلاغه فرمود:
أنَا وَضَعتُ فِی الصِّغَرِ بِکَلاکِلِ العَرَبِ وَ کَسَرتُ نَواجِمَ قُروُنِ رَبیعَهٍ وَ مُضَرَ.

***

«من در کودکی بزرگان و شجاعان عرب را به خاک افکندم و شاخه های بلند درخت قبیله ی ربیعه و مضر را در هم شکستم.»(2)

***

2- شجاعت بی همانند امام عی (ع)

شجاعت و قدرت بازو و قوام و قدرت روحی امام علی (ع) را با هیچ کس، و با هیچ قدرتی نمی توان مقایسه کرد.
- کسی که در کودکی و نوجوانی سر سرکشان و دلاوران را به خاک مالید.
- کسی که سنگ بزرگی را که همه ی سپاهیان از کندن آن عاجز بودند، از جای کَند تا آب روان را همه بنوشند.
-کسی که تمام زخم های دشمن را روبرو تحمل کرده، و هرگز پُشت به دشمن نکرده است.
- کسی که پیامبر اسلام (ص) به او فرمود:
«اگر مردم شرق و غرب در برابر علی (ع) بایستند، بر همه ی آنها غلبه می کند.» (3)

***

و خود فرمود:
وَاللهِ لَو تَظاهَرتِ العَرَب عَلی قِتالی لَمّا وَلَّیتُ عَنها.

***

(سوگند به خدا اگر تمام اعراب رو در روی من قرار گیرند. از مقابلشان فرار نمی کنم.) (4)

***

و درب بزرگ ورودی خیبر که ده ها نفر آن را باز و بسته می کردند با دست یداللّهی خود از جای کند و بر روی خندقی قرار داد که سربازان اسلام از آن عبور کنند و خود فرمود:
ما قَلَعتُ بابَ خَیبَرَ وَ دَکدَکتُ حِصنَ یَهُودٍ بِقُوّهٍ جِسمانِیَّهٍ بَل بِقُوّهٍ اءلِهیَّه.

***

( من در بزرگ خیبر و حصار یهود را با دست مادی از جای نکندم و درهم نکوبیدم، بلکه با قدرت الهی موفق گردیدم.»(5)

***

و باز نسبت به شجاعت و قوت قلب خود فرمود:
اِنّی وَاللهِ لَو لَقیتُهُم واحِداً و هم طِلاعُ الاَرضِ کُلِّها ما بالَیتُ وَ لا اِستَوحَشتُ

***

(سوگند به خدا همانا من اگر دشمنان را در حالی ملاقات کنم که تمام روی زمین را پُر کرده باشند باکی نداشته، وحشتی نخواهم کرد.) (6)

***

آیا ویژگی های یاد شده را در انسان دلاور دیگری می توان سراغ گرفت؟
آیا اگر همه ی جهان و همه ی قدرت ها هماهنگ شوند، می توانند چنان مبارزه بی همانندی را پدید آورند؟
در کدام عصر و زمانی، دلاوری یافت می شود که شکست ناپذیر باشد؟
و در هیچ شرائطی فرار نکند، و هرگز نترسد؟

3- زخم های علی (ع) در پیکار

کسی که خط شکن جبهه هاست، و خود را در تمام جنگها در قلب سپاه فرو می برد، و از فراوانی دشمن باکی نداشت، و سَرِ سرکشان و شجاعان عرب را بر خاک مالید، طبیعی است که باید زخم های فراوانی بر تن داشته باشد.
دو نکته نسبت به جراحات بدن حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) وجود داشت:
الف- همه ی زخم ها در قسمت جلوی بدن او وجود داشت.
ب - زخم ها فراوان و عمیق بود. « که تا هزار زخم را توانستند بشمرند.»
چون امام علی (ع) به دشمن پشت نمی کرد، و همواره در حالت پیشروی و خط شکنی و دفاع بود.
نوشتند:
زره حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) تنها قسمت جلوی بدن را می پوشاند. زیرا نیازی نداشت تا پُشت سر را حفظ کند.
و عمیق بودن و فراوانی زخمها در طول 94 جنگ و یورش و تهاجم بیگانگان در زمان رسول خدا (ص) و سه جنگ مهم در دوران 5 ساله حکومت، حقیقت دیگری از ایثارگری های امام علی (ع) را به اثبات می رساند.
وقتی در روز بیست و یکم ماه رمضان سال چهلم هجری بدن حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) را غسل می دادند و زخمهای فراوان بدن آن حضرت را شمردند، دیدند که آثار حدود هزار زخم بر پیکر آن حضرت باقیمانده است که تنها هشتاد موردش مربوط به جنگ اُحُد بود آن هنگام که همه فرار کرده و تنها امام علی (ع) و ابودجّانه باقی مانده و از پیامبر (ص) دفاع می کردند.(7)
و زخم های پیکر حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) پس از جنگ اُحُد چنان عمیق بود که جرّاحان و پرستاران از دوختن زخم ها درمانده شدند، زخم اول را می دوختند و به هنگام دوختن زخم دوم، زخم دوخته پاره می شد، که حضرت زهرا (ع) با مشاهده ی آن فراوان گریست.

شجاعت و خط شکنی

امام علی (ع) پس از اتمام حجّت با شورشیان بصره، و بردباری در آغاز نبرد، وقتی آنها جنگ را آغاز کردند، زره پوشید و پیشاپیش سپاه، خود را به قلب سپاه دشمن زد، و حملات شدیدی کرد که دشمن چون روباه در مقابلش می گریخت.
در حمله ی اوّل جناح راست لشگر دشمن را در هم ریخت،
و در حمله ی دوم جناح چپ لشگر بصره را دچار پراکندگی کرد.
و چند بار شمشیر حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) خم شد که به خیمه برگشت تا آن را اصلاح کند، اصحاب و فرزندان و مالک اشتر به امام علی (ع) می گفتند:
حملات را به ما واگذار.
ولی حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) پاسخ نمی داد و دوباره حمله می کرد، و صف ها را در هم می شکست.
وقتی اصحاب اصرار کردند که:
«إن تُصَب یَذهَبُ الدِّین»
(اگر به شما آسیبی برسد دین در خطر است)
در پاسخ فرمود:
«وَالله ما اُریدُ بِما تَرَونَ اِلّا وَجهَ اللهِ والدّارَ الاخِرَه»
( به خدا سوگند آنچه می بینید بخاطر خدا و آخرت است) (8)

***

5- شجاعت و جنگاوری

راویان حدیث اتفاق نظر دارند که:
علی (ع) به سوی هر دو قبله نماز گزارد و مهاجرت نمود و در جنگ بدر و حدیبیّه و دیگر جنگ ها شرکت داشت.
او در جنگ بدر و احد و خندق و خیبر از امتحان الهی به خوبی بیرون آمد و همه ی آنها را در بی نیازی از غیر خدا بدست آورد و در منزلت کریم و والایی قرار گرفت.
پرچم سپاه اسلام در موارد بسیاری همچون روز بدر در دست علی (ع) قرار داشت.
و چون مصعَب بن عمیر (9) در روز اُحُد که پرچم پیامبر را به دست خویش داشت کشته شد، رسول الله (ص) آن را به دست علی (ع) داد.
علی (ع) شاهد جنگ بدر بود و در آن نقش تعیین کننده داشت، در حالی که بیست و پنج ساله بود.
ابن سَرّاج در تاریخ خویش از قول ابن عبّاس گفته است: رسول الله (ص) پرچم را در روز «بدر» به دست علی (ع) سپرد، در حالی که علی (ع) بیست ساله بود.(10)

6- جلوه های شجاعت امام علی (ع)

الف - پرچمداری بی همانند

در تمام جنگ ها پرچم نشانه ی استقلال و پیشروی و صلابت لشگر بود و اگر سقوط می کرد نشان شکست و نابودی به حساب می آمد.
از این رو پرچم را همیشه به دست افرادی دلیر و توانا می سپردند، استقامت و پایداری پرچمدار و اهتراز پرچم در رزمگاه، موجب دلگرمی جنگجویان بود، و برعکس، کشته شدن پرچمدار و سرنگونی پرچم مایه ی تزلزل روحی آنان می گردید، به همین جهت پیش از آغاز جنگ به منظور جلوگیری از شکست روحی سربازان، چند نفر از شجاعترین رزمندگان به عنوان پرچمدار تعیین می گردید.
در جنگ اُحُد نیز قریش به همین ترتیب عمل کردند، و پرچمدارانی از قبیله ی «بنی عبدالدّار» که به شجاعت معروف بودند، انتخاب کردند ولی پس از آغاز جنگ پرچمداران آنان یکی پس از دیگری به دست توانای علی (ع) کشته شدند و سرنگونی پی در پی پرچم باعث ضعف و تزلزل روحی سپاه قریش گردید و افرادشان پا به فرار گذاشتند.
از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمود:
پرچمداران سپاه شرک در جنگ اُحُد نُه نفر بودند و همه ی آنها به دست علی (ع) به هلاکت رسیدند.(11)
ابن اثیر نیز می نویسد:
کسی که پرچمداران قریش را شکست داد، علی (ع) بود.(12)
به نقل مرحوم شیخ صدوق، علی (ع) در استدلال های خود در شورای شش نفره که پس از مرگ خلیفه ی دوم، جهت تعیین خلیفه تشکیل گردید، روی این موضوع تکیه نموده و فرمود:
«شما را به خدا سوگند می دهم آیا در میان شما کسی جز من هست که نُه نفر از پرچمداران بنی عبدالدّار را ( در جنگ احد) کشته باشد؟»

***

پاسخ دادند: نه.
سپس حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود:
«پس از کشته شدن این نه نفر بود که غلام آنان بنام صوأب که هیکلی بس درشت داشت، به میدان آمد و در حالی که دهانش کف کرده بود و چشمانش سرخ گشته بود،
می گفت: به انتقام اربابانم جز محمد را نمی کشم.
شما با دیدن او جا خورده، خود را کنار کشیدید ولی من به جنگ او رفتم و ضربت متقابل بین من و او ردّ و بدل شد و من آنچنان ضربتی به او وارد کردم که از کمر دو نیم شد.

***

اعضاء شوراء همگی سخنان علی (ع) را تصدیق کردند. (13)

فضایل ومناقب حضرت علی (ع) در قرآن و سنت نبوی/قرآن مجید

بیان فضایل و مناقب حضرت علی (ع) در قرآن و سنت پیامبر با نگاهی مختصر و گذرا به منابع اهل سنت 

گشت ایمان و حقیقت چو سراب ... آن دم که شکافت ، فرق بوتراب

جهت آشنایی بیشتر با فضایل و مناقب حضرت علی (ع) در قرآن و سنت پیامبر نگاهی مختصر وگذرا به منابع اهل سنت در این باره می‌اندازیم :[1]


فضایل حضرت علی (ع) در قرآن

1- إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّیَّتِی قَالَ لاَ یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ
(من ترا امام و رهبر مردم قرار دادم)
سوره بقره، آیه 124
شافعی ابن مغازلی در کتاب المناقب، ص 276 به سند خود از عبدالله بن مسعود روایت کرده که گفت : رسول خدا فرمود : "من از دعای پدرم ابراهیم هستم.”
گفتیم : ای رسول خدا چگونه از دعای پدرت ابراهیم هستی؟

امیرالمومنین علی (علیه السلام)

فرمود : خداوند به ابراهیم (ع) وحی کرد که : "انی جاعلک للناس اماما” ابراهیم خوشحال شد و گفت : "پروردگارا از دودمان من نیز امامانی مثل من قرار بده.”

خداوند به ابراهیم وحی فرستاد : "ای ابراهیم من عهدی به تو نمی‌دهم که به آن وفا نکنم” عرض کرد: "خدایا آن چه عهدی است که اگر به من عطا کنی وفا نکنی؟”
فرمود : "من پیمان امامت را به ستمکاران از دودمان تو نمی‌بخشم.”

ابراهیم عرض کرد: "ستمکارانی که این پیمان به آنها می‌رسد، کیانند؟”
به او فرمود : "کسی که برای بتی سجده و عبادت کند.”

ابراهیم عرض کرد : "پروردگارا من و فرزندانم را از پرستش بتان دور بدار.”
پیامبر (ص) فرمود : "دعای ابراهیم به من و علی منتهی شد و هیچ یک از ما در مقابل بتی هرگز سجده نکردیم پس خداوند مرا برای خود پیامبر و علی را وصی اخذ کرد.”
 

2- إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ
(تو تنها بیم دهنده‌ای و برای هر گروهی هدایت کننده)

سوره رعد، آیه 7
ابن عباس روایت کرده :
چون این آیه نازل شد، پیامبر دستش را بر سینه خود زد و فرمود: "منهم منذر” (انذار یعنی هدایت با دعوت) و سپس به شانه علی اشاره کرد و فرمود: "انت الهادی یا علی بک یهتدی المهتدون من بعدی” (یا علی تویی هادی و به وسیله تو بعد از من هدایت یافتگان هدایت می‌شوند).1
 
3- عَمَّ یَتَسَاءلُونَ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ
(از چه چیز سئوال کنند از داستان بزرگ)
سوره نبا، آیات 1و2
رسول خدا فرمود : "منظور ولایت علی بن ابیطالب است که از آنها درباره آن در قبر سؤال می‌شود و هیچکس در شرق و غرب عالم، در بر و بحر از دنیا نمی‌رود مگر این که فرشتگان از او دربارة ولایت امیرمؤمنان سؤال می‌کنند و به میت می‌گویند : کیست پروردگارت؟ چیست دینت؟ و کیست پیامبرت؟ و کیست امام تو؟”2

4- اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ
(ما را به راه راست هدایت کن)
سوره حمد آیه 6
حضرت پیامبر فرمود : "صراط مستقیم، صراط محمد و آل محمد است.”3
از ابن عباس رسیده که پیامبر (ص) به علی (ع) فرمود : "ای علی تو راه روشن و همان راه راست و پشتوانه و پناه مؤمنان (یعسوب المؤمنین) هستی.”4
 
5- وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ
(از میان مردم کسی است که جان خود را برای طلب خشنودی خدا می‌فروشد و خدا نسبت به بندگان مهربان است.)
سوره بقره، آیه 207 (آیه لیلة المبیت)
ابوسعید خدری می‌گوید : همان شبی که پیامبر (ص) مهاجرت کردند به غار رفتند علی در بستر پیامبر خوابید. خداوند به جبرئیل و میکائیل فرمود: "بین شما برادری برقرار کردم عمر یکی از شما از دیگری طولانی‌تر است کدامیک از شما حاضر است برای دیگری فداکاری کند و از مقداری از عمرش درگذرد؟” هیچکدام حاضر نشدند. خداوند متعال فرمود : "شما مانند علی بن ابیطالب نیستید من بین او و پیامبر برادری قرار دادم و علی در بستر پیامبر خوابید و ایثار نمود و جانش را فدای پیامبر کرد. بسوی زمین بروید و او را از شر دشمنان محافظت نمایید.” وقتی جبرئیل کنارسر و میکائیل پایین پای علی قرار گرفتند، جبرئیل گفت : "بَخٍّ بَخٍّ مَن مِثلُکَ یابن ابیطالب” (به به خوشا به حال تو ای پسر ابوطالب، خداوند به واسطه تو بر ملائکه مباهات می‌کند) و در این هنگام آیه فوق نازل شد و به همین دلیل این شب تاریخی را لیلة المبیت نامیده‌اند.5
 
6- الَّذِینَ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلاَنِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ
(آنانکه اموال خود را شب و روز و نهان و آشکار، انفاق می‌کنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان برای آنان خواهد بود و نه بیمی برای آنان است و نه اندوهگین می‌شدند.)
سوره بقره، آیه 274
از ابن عباس نقل شده است که این آیه در شأن علی نازل شده است.6

7- وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ
(تأویل قرآن را جز خدا و راسخین در دانش نمی‌داند.)
سوره آل عمران، آیه 7
انس از پیامبر اسلام (ص) نقل کرده که پیامبر (ص) فرمود : بعد از من، علی عالم‌ترین مردم است برای تعلیم و تأویل قرآن.7
 
8- فَمَنْ حَآجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءکُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءکُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةُ اللّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ
(پس هر که با تو پس از دانشی که تو را آمده باشد محاجّه کند. بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان خودمان و خودتان را فرا خوانیم و سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.)
سوره آل عمران، آیه 61 (آیه مباهله) 8

9- أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ فَقَدْ آتَیْنَآ آلَ إِبْرَاهِیمَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَآتَیْنَاهُم مُّلْکًا عَظِیمًا
(مردم بر آنچه خدا از فضل خویش به آنان عطا کرده رشک می‌ورزند در حقیقت ما به خاندان ابراهیم کتاب و حکمت دادیم و به آنان ملکی بزرگ بخشیدیم.)
سوره نساء، آیه 54
از ابن عباس نقل شده: این آیه در مورد پیامبر و علی نازل شده است فضل در پیامبر همان نبوت است و در علی همان امامت.9
جعفربن محمد (ع) درباره «واتیناهم ملکاً عظیما» فرمود : «در میان امت امامانی هستند که اطاعت از آنها اطاعت از خداست و نافرمانی از آنها نافرمانی خدا»10
 
10- یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلاً
(ای کسانیکه ایمان آورده‌اید خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولی الامر که از شما هستند را اطاعت کنید.)
سوره نساء، آیه 59
(رجوع به صفحه 47)

11- إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ
(ولیّ شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانیکه ایمان آورده‌اند همان کسانیکه نماز بر پا می‌دارند و در حال رکوع زکات می دهند.)
سوره مائده، آیه 55
(رجوع به صفحه 79)

12- الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا
(امروز دین شما را به کمال رسانیدم و نعمت خود بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما برگزیدم)
سوره مائده، آیه 3

- یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ 
(ای پیامبر آنچه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم برسان اگر چنین نکنی امر رسالت را ادا نکرده‌ای.)
سوره مائده، آیه 67
آیات فوق درباره ولایت و جانشینی حضرت علی (ع) می‌باشد و به صفحه 50 رجوع شود.

13- الَّذِینَ آمَنُواْ وَلَمْ یَلْبِسُواْ إِیمَانَهُم بِظُلْمٍ أُوْلَـئِکَ لَهُمُ الأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ
(کسانیکه ایمان آورده و ایمان خود را به شرک نیالوده‌اند آنان در امن هستند و آنان راه یافتگانند.)
سوره انعام، آیه 82
از ابن عباس نقل است که :
"الذین آمنوا یعنی کسانیکه تصدیق به توحید کردند یعنی علی بن ابی طالب (ع) و "لم یلبسوا” یعنی آلوده و مخلوط نشد (مانند "لم تلبسون الحق بالباطل” یعنی حق و باطل با هم مخلوط نمی‌شوند.) "ایمانهم بظلم” یعنی ایمانشان به ظلم یعنی شرک آلوده نشد.
سپس این عباس می‌گوید : به خدا قسم هیچ کس به خدا ایمان نیاورد مگر بعد از شرک، غیر از علی که او ایمان بخدا آورد بدون اینکه به اندازه چشم زدنی به خدا شرک بورزد.
"اولئک لهم الامن” یعنی از عذاب و در آتش در امان هستند.
"و هم مهتدون” یعنی آنها به بهشت هدایت می‌شوند و علی اول کسی است که به خدا ایمان آورد.”11
 
14- قُلْ فَلِلّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ فَلَوْ شَاء لَهَدَاکُمْ أَجْمَعِینَ
(بگو برای خدا حجت بالغه است.)
سوره انعام، آیه 149

انس نقل می‌کند که پبیامبر فرمود : من و علی حجت بر امت هستیم در روز قیامت.12
15- یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَسْبُکَ اللّهُ وَمَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ
(ای پیامبر بس است ترا خدا و آنکه پیرویت کردند از مؤمنان)
سوره انفال، آیه 64
جابربن عبدالله انصاری نقل کرده که : "و من اتّبعک من المؤمنین.” علی بن ابی طالب است و او در رأس مؤمنین است.13
 
16- وَأَذَانٌ مِّنَ اللّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ یَوْمَ الْحَجِّ الأَکْبَرِ أَنَّ اللّهَ بَرِیءٌ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ وَرَسُولُهُ
(و این اعلامی است از جانب خدا و رسولش به مردم در روز حج اکبر که خدا و رسولش از مشرکان بیزار است.)
سوره توبه، آیه 2 (آیه برائت)

[1] - اکثر مطاب برگرفته از دو کتاب : امام علی (ع) در قرآن از دیدگاه اهل سنت، ابوالفضل یغمائی، انتشارات احسن الحدیث، چاپ اول، 1378 و سیمای علی به روایت اهل سنت، ترجمه علی والسنة، تألیف سید هاشم بحرانی، ترجمه محمد امینی، انتشارات قدر، 1364 ش، که بطور خلاصه ذکر شده است. علاقمندان می‌توانند علاوه بر دو کتب فوق به کتب زیر مراجعه نمایند :
احقاق الحق شوشتری، امام علی (ع) در قرآن آیه الله شیرازی، امام علی (ع) در قرآن نجفی شاکری، الغدیر علامه امینی، تفسیر المیزان، تفسیر مجمع البیان.